سه سناریوی بازار مسکن تا پایان ۱۴۰۴

بازار مسکن ایران در آستانه سال ۱۴۰۴ در نقطه‌ای حساس قرار گرفته است؛ جایی که هر تصمیم سیاسی و اقتصادی می‌تواند مسیر آن را تغییر دهد. پرسش اصلی این روزها این است: بازار مسکن به کدوم سمت میره؟ آیا تحریم‌ها آن را به سمت تورم بیشتر می‌برند، یا پایان جنگ و توافق می‌توانند به ثبات و رونق منجر شوند؟ پاسخ کوتاه این است که سه سناریوی اصلی پیش‌روی بازار وجود دارد:

• تداوم و تشدید تحریم‌ها،

• پایان واقعی جنگ،

• دستیابی به توافق.

در ادامه هر کدام از این سناریوها را با جزئیات بررسی می‌کنیم.

وضعیت فعلی بازار مسکن

مسکن در ایران همواره یکی از اصلی‌ترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری بوده است. در شرایطی که تورم عمومی بالاست، مردم به سمت دارایی‌های واقعی مثل زمین و آپارتمان می‌روند. اما در سال‌های اخیر به دلیل ابهام‌های سیاسی و اقتصادی، خریداران و سازندگان در وضعیت انتظار قرار گرفته‌اند. همین بلاتکلیفی باعث رکود نسبی در معاملات شده است.

تجربه گذشته چه می‌گوید؟

بر اساس تجربه سازندگان باسابقه، بازار مسکن در شرایط مشابه گذشته نشان داده که به سرعت با تغییرات سیاسی و اقتصادی واکنش نشان می‌دهد. نمونه بارز آن سال‌های ۹۷ تا ۹۹ بود؛ زمانی که به‌دلیل فشار تحریم‌ها، قیمت مسکن تقریباً سالانه ۵۰ درصد رشد کرد و سرمایه‌گذاران تنها با نگهداری دارایی خود در بخش ساختمان توانستند ارزش پولشان را حفظ کنند.

سه سناریوی اصلی پیش‌روی بازار مسکن

۱. سناریوی تحریم بدون جنگ

در صورت ادامه تحریم‌ها و نبود جنگ، بازار به سمت تنظیم با نرخ دلار حرکت خواهد کرد.

• رشد قیمت‌ها در مسکن همگام با رشد نرخ ارز ادامه می‌یابد.

• سود سرمایه‌گذاران بیشتر در حفظ ارزش دارایی است تا سود واقعی از معاملات.

• فشار روی خریداران مصرفی افزایش می‌یابد و قدرت خرید کاهش پیدا می‌کند.

۲. سناریوی پایان واقعی جنگ

اگر جنگ به پایان واقعی برسد (نه فقط یک آتش‌بس موقت)، استرس بازار کاهش می‌یابد.

• خریداران دست از صبر و تردید برمی‌دارند و معاملات رونق می‌گیرد.

• سازندگان راحت‌تر وارد پروژه‌های جدید می‌شوند.

• سرمایه‌گذاری در ساختمان افزایش می‌یابد و به رشد اشتغال در این حوزه کمک می‌کند.

۳. سناریوی توافق

در صورت دستیابی به توافق سیاسی و اقتصادی، سرمایه‌گذاری ساختمانی از منفی به مثبت تغییر جهت می‌دهد.

• فضای کسب‌وکار آرام‌تر و قابل پیش‌بینی‌تر می‌شود.

• مشابه نیمه نخست دهه ۹۰، شاهد رشد قابل‌توجه ساخت‌وساز خواهیم بود.

• بازار به جای تورم شدید قیمتی، به سمت تعادل نسبی حرکت می‌کند.

جدول مقایسه سه سناریوی بازار مسکن تا پایان ۱۴۰۴

جمع‌بندی

بازار مسکن ایران در هر سه حالت وابستگی شدیدی به شرایط سیاسی و بین‌المللی دارد. اما وجه مشترک همه سناریوها این است که هر زمان فضای کشور آرام‌تر شود، سرمایه‌گذاری ساختمانی جان می‌گیرد. برای خریداران مصرفی، بهترین زمان ورود زمانی است که بازار در وضعیت ثبات و پیش‌بینی‌پذیری قرار داشته باشد. و برای سرمایه‌گذاران، شناخت روندهای سیاسی و اقتصادی به‌اندازه شناخت مصالح و نقشه‌های ساختمانی اهمیت دارد.